Joost van den Vondel
1 Noem ten minste twee redenen waarom Vondel al in zijn eigen tijd te boek
stond als ‘de grootste schrijver’.
Ø Hij bekritiseerde
belangrijke gebeurtenissen
Ø Hij
schreef over onderwerpen die niet zo populair waren om over te schrijven waaronder
politiek en godsdienst.
2 Leg uit hoe het kon dat een beroemd auteur als Vondel geldproblemen had,
terwijl hedendaagse beroemde auteurs gemakkelijk van hun pen kunnen leven.
Hij kon goed leven van zijn
kousenfabriek totdat het failliet ging. Verder kon hij zijn werk niet verkopen,
want er waren veel mensen die tegengestelde meningen hadden. Zijn werk was
illegaal en zulke werken verkopen ging moeilijk en bracht hem niet genoeg op om
van te kunnen leven.
3 Zoek zelf achtergrondinformatie bij het gedicht Het stockske.
Welke gebeurtenis wordt hier door Vondel beschreven?
De onthoofding van Johan
van Oldenbarnevelt wordt beschreven.
In het gedicht wordt het stokje aangesproken alsof het een persoon is:
waarom gebruikt Vondel deze techniek?
De boodschap wordt
verschuilt achter het stokje. Dit noem je een allegorisch verhaal. Dit betekend
dat het verhaal een tweede betekenislaag heeft met veel metaforen waarbij het
stokje voor prins Maurits.
Welke boodschap wilde hij met het gedicht geven?
Met het gedicht wil hij
zeggen dat prins Maurits de verkeerde keuze heeft gemaakt. Johan van
Oldenbarnevelt is ten onrechte onthoofd. Hij heeft een enorme hekel aan hem en
dat is de reden waarom dit gedicht een hekelgedicht wordt genoemd.
Kun je het stokje tegenwoordig nog ergens bekijken?
Je kunt het stokje tegenwoordig nog bekijken in het
Rijksmuseum in Amsterdam.
P.C. Hooft
1. Wat waren de belangrijkste ideeën die Hooft met
zijn werk wilde uitdragen? Noem er drie.
Pieter Corneliuszoon Hooft had humanistische ideeën.
Ø Zo vond hij dat leidinggevenden het
landsbelang boven eigenbelang stellen.
Ø Hij vond ook dat egoistisch gedrag
alleen slechte gevolgen kon hebben zoals hij in zijn stuk Warenar.
Ø In zijn stuk Geeraert van Velzen kon
je merken hoe erg hij tegen bedriegers was en tegen geweld.
Ø
2.a Lees het Deuntje, op deze pagina, dat begint met
‘Als Jan Sijbrecht zou belezen’.
a. Omschrijf kort (in maximaal 100 woorden) de rol van Jan en de rol van
Sijbrecht in dit lied.
Sijbrech: Ze wil heel erg graag met Jan trouwen, maar
ik heb het gevoel dat hij dat niet wil. Ondanks dat hij niet hetzelfde voelt;
probeert ze hem te dwingen van haar te houden. Ze zoekt immers echte liefde.
Jan: Hij is dus niet zo verliefd als Sijbrech en
volgens dit gedicht kan de liefde het niet volhouden als het maar van een kant
komt. Dat is de rede waarom hij geslagen wordt. Dus als liefde van beide kanten
moet komen en zij hem slaat moet hij haar ook maar slaan:’Wel verdraagt dan ook
mijn smijten’.
b. Leg uit wat Jan en Sijbrecht bedoelen met de
refreinregel ‘Reine liefd’ kan niet vergaan’.
Ware liefde zal nooit eindigen.
Ø ‘Reine liefd’= ware liefde
Ø Kan niet vergaan= kan niet eindigen,
De sonnetten hebben allebei hetzelfde rijmschema, maar
hun rijmschema wijkt af van ‘Mijn liefn mijn lief, mijn lief’ van P.C. Hooft.
Verder gaat het allebei over de liefde.
b. Voldoen de sonnetten aan de algemene regels die
op de literatuurgeschiedenispagina ‘Revolutie in de Nederlandse literatuur’
gegeven worden? Geef argumenten voor je antwoord.
Ja, want een sonnet heeft veertien regels. Verder werd er in de
renaissance in tegenstelling tot de jaren ’80 sonnetten sonnetten geschreven
waarin bekende gevoelens in werden geschreven; men gebruikte andermans werk en
herschreef het in hun eigen stijl (imitatio).
Constantijn
Huygens
A.
Onderzoek via allerlei naslagwerken, maar zeker ook
via internet, het komische toneel van de zeventiende eeuw. Geef de namen van
auteurs, stukken, uitgevers en
verschijningsdatum.
Vermeld je zoekstrategie. Zorg voor een lijst van minimaal tien stukken.
Het doel is een uitputtende opsomming van alle stukken die bij het komisch
toneel horen. Omschrijf daarbij wat jij tijdens jouw onderzoek onder komisch
toneel hebt verstaan.
|
Naam
stuk
|
Korte
beschrijving
|
Auteur
|
uitgever
|
verschijningsdatum
|
|
De Wanhébbelyke Liefde
|
In
dit stuk staat een heel andere burgelijke regel centraal. Namelijk dat een
huwelijk tussen ‘geliefden’ met sterk verschillende leeftijden ongepast is.
|
J.
Noseman
|
Nil
Volentibus Arduum
|
1678
|
|
De
klucht van de koe
|
Het
gaat over hebzucht en goedgelovigheid
|
G.A.
Brederoo
|
Uitgeverij:
Taak & teken Leeuwarden
|
1612
|
|
Tryntje
Cornelis
|
Met
een uitgewerkte intrige en een hechte structuur verdeelt in vijf delen.
|
Constantijn
Huygens
|
-
|
1653
|
|
De
molenaar
|
-
|
G.
A. Brederoo
|
-
|
1618
|
|
Over-Ysselsche
Boere-Vryagie
|
Een
boerenklucht
|
annoniem
|
-
|
Eerste
helft 17e eeuw
|
|
Hans
van Tongen
|
Hans is samen met
nog twee schilders aan het werk in een huis. Als hij de eigenares ziet, is
hij op slag verliefd. Daar maken zijn collega’s misbruik van door hun bij
elkaar te brengen en vooraf zijn echtgenote te waarschuwen en hun te
betrappen.
|
Jillis
Noozeman
|
-
|
1644
|
|
Klucht
van Hans Keyenvresser
|
-
|
Willem
Godschalck van Focquenbroch.
|
Jackob
Vinkel
|
1665
|
|
De
gramschrap
|
-
|
Willem
Ogier
|
-
|
1645
|
|
Den
Dolenden Pelgrim
|
-
|
Joan
de Grieck
|
-
|
1670
|
Komisch toneel: ook wel bekend als een klucht, is een
kort toneelstuk gekenmerkt door overdreven grappige situaties.
Zoekstrategie: Allerlei
woorden intikken op Google zoals:
Ø
Kluchten
17e eeuw
Ø
Komisch
toneel 17e eeuw
Ø
Verder
kun je op wikipedia allerlei kluchten schrijvers vinden. Als je die weer intikt
op google en dan weer op wikipedia of andere sites, kun je bij zijn werken
kijken en voila.
B.
Leg uit wat een puntdicht is en geef twee
voorbeelden uit het werk van Huygens.
Puntgedicht:
ook wel epigram genoemd, is een kort gedicht waarin een bepaald onderwerp/iets
op een spottende/grappige manier wordt uitgedrukt.
Drucker.
Van 'tKeiserlicke Hof tot de
Schaepherders Kluijs
Tracht ijeder vred' en vreughd en
vrijheit te gewinnen;
Ick ben de man alleen van averechtse
sinnen,
Die staegh om perssing en om druck
wensch in myn huijs
(5, p. 49)
Quacksalver.
Ick steeck mijn' stouten voet in der
Doctoren Schoen,
En danss'er met voor 'tvolck, soo dat
het oude seggen
Door mijn' vertieringen licht is om
wederleggen:
Wat dunckt u, Boeren, is 't met seggen
niet te doen?
(6, p. 60)
C.
Schrijf twee originele puntdichten
1.
Hij
die wacht, zal lang wachten
Want wil je macht
dan moet je werken
Niets komt naar je
toe, je zult het merken
Ben je te lui dan
maar smachten
2. Waarom ben je zo bijgelovig?
Ga maar verder
dromen
En alleen het goed
zal je overkomen
Bijf hard werken en wees niet
hebberig
